Het verdriet van vlaanderen

uit De Standaard van donderdag 26 october:

Belg ziet spanning met islam oplopen

De Belg is niet optimistisch over de relatie tussen moslims en christenen. 61 procent ziet de spanningen alleen maar oplopen, blijkt uit een enquête van het onderzoeksbureau Ipsos.

Hoe kijkt de Belg aan tegen religie? Op vraag van De Standaard , Le Soir en de RTBF ondervroeg Ipsos telefonisch 783 Belgen. Vooral de verhouding tussen christenen en moslims baart de Belg zorgen. Slechts 7 procent van de Belgen denkt dat de spanningen zullen verminderen, 61 procent is ronduit pessimistisch en denkt dat de spanningen zullen toenemen.

Vooral Vlamingen en mannen vrezen dat de spanningen zullen escaleren. De Brusselaars stellen zich dan weer optimistischer op en denken meer dan gemiddeld dat de spanningen zullen afnemen. Wat opvalt, is dat, hoe ouder men wordt, hoe meer men denkt dat de spanningen zullen afnemen. Hooggeschoolden zijn dan weer pessimistischer en zien een ‘botsing van beschavingen’ dichterbij komen. Moslims zijn optimistischer dan katholieken.

De commotie rond de Mohammed-cartoons lijkt de Belg tot voorzichtigheid aan te zetten. Het merendeel van de ondervraagden (59 procent) vindt dat kritiek op religies moet kunnen, op voorwaarde dat de overtuigingen van de gelovigen gerespecteerd worden. Men wil een kritisch debat, met behoud van wederzijds respect. Hiertegenover staat dat 23 procent van oordeel is dat kritiek op godsdienst eenvoudigweg niet kan. Vooral vrouwen, ouderen, laaggeschoolden en Franstaligen wijzen een te kritische houding af. Slechts 16 procent vindt dat elke vorm van kritiek moet kunnen, zonder rekening te houden met de gelovigen.

Het hoeft niet te verwonderen dat de praktiserende gelovigen zich meer terughoudend opstellen tegenover het geven van kritiek op religies dan de niet-praktiserende gelovigen en de atheïsten. Moslims zijn ook veel minder tolerant tegenover een kritische houding.

Hoofddoeken in het straatbeeld storen de Belg niet bovenmatig. Een meerderheid van de Belgen (58 procent) zegt dat religieuze symbolen getoond mogen worden in de publieke sfeer. Daartegenover staat 36 procent van de Belgen, die vinden dat religieuze symbolen tot de privé-sfeer beperkt moeten worden.

Ook hier zijn er verschillen tussen de sociodemografische groepen: zo vinden vooral inwoners van Brussel dat religieuze symbolen het best tot de privé-sfeer beperkt worden, net als de jongeren. Het hoeft opnieuw niet te verbazen dat de praktiserende gelovigen met een overgrote meerderheid (71 procent) vinden dat het tonen van religieuze symbolen in de publieke sfeer moet kunnen.

De meerderheid van de ondervraagden (71 procent) noemt zichzelf katholiek, maar slechts 27 procent is (betrekkelijk) praktiserend. Wie een ander geloof aanhangt, is veel meer (44 procent) praktiserend.

De volledige enquête is te lezen op
www.standaard.be/geloofsenquete

We hebben het al eerder gepost op deze site, maar we herhalen het vandaag, op de werelddag van het verzet tegen extreme armoede (17 october), met onderstaand bericht uit De Standaard van gisteren. Voor uitgebreidere resultaten van het onderzoek moeten we nog tot de zomer wachten.

BRUSSEL – Liefst 58,9 procent van de personen van Turkse herkomst en 55,6 procent van de mensen van Marokkaanse origine in ons land hebben een inkomen dat onder de Europese armoedegrens van 777 euro per maand ligt. Dat blijkt uit de voorlopige resultaten van een onderzoek in opdracht van de Koning Boudewijnstichting.

Van de Italianen in België leeft 21,5 procent onder de armoedegrens, voor de autochtone Belgen is dat 10,16 procent. Opvallend is dat ook alle andere groepen van niet-Belgische afkomst een hoger risico lopen om in armoede te leven.

Minder dan 500 euro

Uit de studie komt bovendien naar voor dat 38,7 procent van de personen van Turkse herkomst en 25 procent van de mensen van Marokkaanse origine maandelijks moeten rondkomen met minder dan 500 euro.

Omdat armoede door de mensen zelf heel scherp wordt aangevoeld, werd de respondenten gevraagd naar hun subjectieve beleving: 29,2 procent van de mensen van Turkse afkomst en 37,7 procent van de personen van Marokkaanse origine gaven aan het moeilijk tot zeer moeilijk te hebben om rond te komen. Voor de Belgen was dat 12,2 procent.

Lage scholingsgraad

Dat allochtonen een groter armoederisico lopen, is volgens de onderzoekers onder meer te verklaren door hun lage scholingsgraad, hun gebrekkige kennis van het Nederlands en/of het Frans en de discriminatie die zij ondervinden op de arbeidsmarkt, in het onderwijs en bij huisvesting.

Ten tweede was de eerste generatie migranten, de gastarbeiders, ervan overtuigd dat ze zouden terugkeren naar hun thuisland. Als gevolg daarvan investeerden ze niet in een toekomst in België.

Ten slotte neemt de grote solidariteit in de migrantengemeenschap af met dramatische gevolgen voor de meest kwetsbare leden. Daarnaast worden sommigen uitgesloten van die solidariteit, zoals gescheiden vrouwen, en wordt die solidariteit soms als beklemmend en integratieremmend ervaren.

Eerste onderzoek

Het is de eerste keer dan in België armoede bij personen van vreemde herkomst wordt onderzocht. De strijd tegen armoede is al ruim twintig jaar één van de belangrijkste actiepunten van de Koning Boudewijnstichting.

Het onderzoek, waarvan de volledige resultaten na de zomer van 2007 beschikbaar zullen zijn, wordt uitgevoerd door de Onderzoeksgroep Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (Universiteit Antwerpen) en het Centre d’Etudes de l’Ethnicité et des Migrations (Université de LiÚge).

Deze dagen schrijft Nadia mij mailtjes met “hilarische feiten”. Die zijn niet ver te zoeken in Vlaanderen op dit moment, en ze draaien vaak om die eerder genoemde allochtone stem die de meeste politici en commentatoren zo goed en kwaad als het kan, proberen te negeren. De politieke goegemeente lijkt liever letterlijk een blokje om te gaan dan het politieke subject dat tevoorschijn komt in een markante tendens in de verkiezingsuitslagen, vooral in Antwerpen, te erkennen.

En zo moeten we meemaken dat één van de weinige personen die voor een allochtone schepen in Antwerpen pleit, niemand minder is dan Jurgen Verstrepen van het Vlaams Belang (in Morgen Beter). De Sp.a, rekening houdend met de uitstekende score van de allochtone kandidaten op hun lijst, zou zeker een schepensambt moesten gunnen aan iemand van allochtone afkomst, aldus Verstrepen. De andere gast, Bart Brinckman van De Standaard, replikeerde dat Patrick Janssens op voorhand al afspraken had gemaakt om te vermijden dat er een chaotische strijd zou zijn om de schepensambt, en dat het aantal voorkeurstemmen daar dus niet mag tussenkomen. Een VB’er die pleit voor een allochtone schepen, een ‘links progressieveling’ die ons uitlegt waarom het niet kan…

Monsterverantwoordelijkheid voor een monsteroverwinning

Nadia Fadil – 09/10/06

Gemeenteraadsverkiezingen 2006, Antwerpen. Een monsteroverwinning voor Patrick en de Sp.a die hun score bijna zien verdubbelen. Als geboren en getogen Borgerhoutenaar kijk ik met enige trots naar de enige significante achteruitgang van het VB in Borgerhout. Het tij is gekeerd, hoort men velen zeggen. De vooruitgang van het VB is eindelijk, voorgoed gestopt. ‘Goed bestuur’ wordt beloond, de mensen hebben eindelijk gekozen voor een ‘positief’ en ‘genuanceerd’ verhaal.

Aan de ‘andere’ kant zien we echter een even glunderende en triomfantelijke Frank Van Hecke, die zonder blikken of blozen van een ‘dertiende’ overwinning op rij spreekt. Marie Rose Morel en JÌrgen Verstrepen stralen achter voorman Filip Dewinter, ook al staat het nu vast dat deze laatste zijn burgermeester-ambities voorgoed kan opbergen. Filip Dewinter spreekt van een nul-nul score, van kannibalistische neigingen van Patrick Janssens, van een Pyrrusoverwinning. Slechte winnaar, wordt er gezegd. Hun triomfantelijke blikken zijn niets meer dan populistische propaganda, vooral gediend om de gemoederen van hun achterban te sussen. Maar is dat wel zo?

Hoboken, Merksem, Deurne  ‘Volkswijken’ die nog relatief ‘wit’ zijn ondanks de significante aanwezigheid van ‘migranten’. Hier haalt het VB minstens 40% van de stemmen. Dat het VB in Borgerhout afneemt, nota bene een van de meest multiculturele districten van Antwerpen, is ook geen toeval. Deze uitslag is een bevestiging van een trend die zich al langer heeft ingezet, en nu gewoon wordt doorgetrokken. Wit, bang, Vlaanderen verschuift steeds meer naar rechts. De jonge ‘yuppies’, maar ook vooral de migranten, stemmen links. Sla er ook eens de voorkeurstemmen van de Sp.a op na. Opvallend ook hoeveel ‘allochtone kandidaten’ goed scoren. Fauziya Talhaoui (6.106), Karim Bacchar (4.105), GÌler Turan (3.354), Sener Urgulu (2.055), Ouardia El Taghdouini (1.853). Stuk voor stuk stemmentrekkers die, ondanks hun plaats op de lijst, het zeer goed doen.

Frank Van Hecke heeft gelijk wanneer hij stelt dat de stagnatie van het VB vooral te danken is aan het aan het aantal stemmen vanwege de migranten. Het verschil tussen mij en Frank Van Hecke ligt in de evaluatie van deze vaststelling. De ‘allochtonen’ zijn een politieke factor geworden, die eindelijk het verschil kunnen uitmaken naar electorale uitslagen toe. In dat opzicht zijn de verkiezingen van oktober 2006 inderdaad historisch, om het met de woorden van Partick Janssens te zeggen. Niet de monsteroverwinning van de Sp.a, niet de stagnatie van het VB, maar vooral de beginnende politieke en electorale zichtbaarheid van de ‘migranten’, die als electorale groep effectief beginnen door te wegen. Aan de eerste commentaren te zien van onze ‘burgervader’, leek het er echter niet op dat hij dit zou erkennen. Patrick Janssens wuifde deze vaststelling snel van de hand, en bestempelde die zelfs als racistisch. ‘Patrick’ en de Sp.a dragen echter voortaan een ‘monsterverantwoordelijkheid’: nu moeten ze aantonen dat hun ‘migranten’ wel degelijk meer zijn dan stemmenronselaars of excuus-Truzen. Het wordt tijd om een aantal ‘allochtone kandidaten’ tot schepenen te benoemen. Het wordt tijd om van het ‘politiek correct’ en apologetisch discours rond racisme of discriminatie af te stappen en deze problemen bij naam te benoemen en aan te pakken. Het wordt tijd om het ‘allochtoon middenveld’ als een werkelijke partner in het beleid te zien, en niet louter als ‘peace-keeping forces’. De stemmen zijn er, nu nog de politieke wilskracht

Allochtonen redden democratie in Antwerpen!
In Brussel wordt extreem-rechts verder gemarginaliseerd

Nieuwe Belgen en vreemdelingen stoppen het Vlaams Belang

In gemeenten, en Únkel in gemeenten met veel nieuwe Belgen van niet-Europese afkomst, is het Vlaams Belang achteruitgegaan, gestopt of afgeremd. Dit is het meest duidelijk het geval waar het aantal ‘nieuwe Belgen’ sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen met 5% van de kiesgerechtigde bevolking gestegen is, n.l. Gent, Antwerpen en Mechelen.

lees verder op www.npdata.be

Laila Ekchouchou, 20/08/06

Toen ik vanmorgen de weekendeditie van de Standaard doorbladerde (DS,19/08/06) viel mijn oog direct op de VRAAG VAN DE WEEK. Mogen leerkrachten een hoofddoek dragen? Nu de antwoorden van een aantal ‘prominenten’ in het onderwijs en een aantal politici verbaasde mij uiteraard niet. Het dragen van een hoofddoek kan niet getolereerd worden volgens het neutraliteitsbeginsel. Vanuit het platform Blijf van mijn hoofddoek! zijn wij van mening dat het principe van neutraliteit in een school zich moet baseren op de inhoudelijke invulling van de programma’s en de relaties tussen leerlingen en leerkrachten onder elkaar. Het mag zich niet tot uiterlijkheden beperken! Een school die zich inlaat met de persoonlijke & levensbeschouwelijke keuze van haar leerlingen én leerkrachten schendt het neutraliteitsbeginsel. Een schoolreglement waarin het verbod vermeld staat blijft een aantasting van de mensenrechten.

Patrick Janssens (sp.A), burgemeester Antwerpen, gaat zelfs een stapje verder en verklaart in hetzelfde artikel dat hij zelfs begrip opbrengt voor een bank die niet toestaat dat haar loketpersoneel met een hoofddoek, een kruisje, een keppeltje of een vrijzinnige fakkel achter de balie plaatsneemt.

Niet zo héél lang geleden was het dezelfde Patrick Janssens, die naar aanleiding van de racistische moorden in Antwerpen, in het Vlaams parlement uithaalde en verklaarde dat Vlaanderen resoluut moet kiezen voor ‘diversiteit’. Vlaanderen kan homogeen zijn, de grenzen kunnen dicht, ‘maar dan keren we terug in de geschiedenis en dan gaan we niet vooruit, aldus Janssens. “Racisme is dom, diversiteit is vooruitgang. Enkel in Bokrijk en Pompei zal nooit iets veranderen”, zei hij. Janssens riep ook alle beleidsverantwoordelijken op om in de spiegel te kijken. (Het laatste nieuws, 24/05/06).

Op vrijdag 26 mei vond er onder de twee motto’s ‘Het verdriet is van A’ en ‘Stop racisme, diversiteit is realiteit’ een stille optocht plaats in de stad Antwerpen als steunbetuiging aan de families van Mohamed Bouazza en de slachtoffers van de racistische moorden. De optocht was een sereen protest tegen alle vormen van geweld in onze samenleving en een pleidooi voor een verdraagzame stad.

Als Antwerps burgemeester moet ook hij kiezen voor diversiteit én daar hoort de hoofddoek bij!! Op school, op ons werk,   kortom overal! Hoe kunnen we streven naar een divers Vlaanderen als we telkens weer groepen uitsluiten? Hoe kan je een pleidooi houden voor een verdraagzame stad als je zelf resoluut blijft kiezen voor een uitsluitingsmechanisme? Ziet hij niet dat de kansen van moslimmeisjes in zijn eigen stad worden beknot? In het onderwijs krijgen ze te horen dat ze niet mogen zijn wie ze zijn, met demotivatie en een laag zelfbeeld als gevolg. Daarbovenop moeten ze een school gaan kiezen waar ze wel een hoofddoek mogen dragen. Vaak maken ze hierdoor een verkeerde studiekeuze. Vele bedrijven tolereren de hoofddoek nog steeds niet. Hoogopgeleide meisjes worden gedwongen om een (minderwaardige) job te kiezen waar ze wel hun hoofddoek mogen dragen.

Beste Patrick, verander de wereld, begin bij jezelf. Hopelijk vergat je ondertussen zelf niet in de spiegel te kijken! ‘t Stad is NIET van iedereen! En dat is pas het verdriet van A!

Laila Ekchouchou

Platform ‘Blijf van mijn hoofddoek!’
www.blijfvanmijnhoofddoek.be

Helft allochtonen leeft in armoede
Door Sara Frederix

Armoede heeft geen kleur. Of toch? De helft van de allochtonen van Turkse en Marokkaanse afkomst leeft onder de armoederisicogrens. Toch richten de hulpverlening en het welzijnswerk zich nog hoofdzakelijk op autochtone Belgen. Het zijn schokkende cijfers, waarmee de onderzoeksgroep OASeS (Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad) van de Universiteit Antwerpen naar buiten komt. In opdracht van de Koning Boudewijnstichting wilden de onderzoekers, onder leiding van professor Jan Vranken, weten of mensen van vreemde afkomst een groter risico lopen dan autochtonen om in armoede te verzeilen. Blijkt dat 55 procent van de allochtonen van Marokkaanse herkomst en 59 procent van de Turkse allochtonen leeft onder de armoederisicogrens -minder dan 777 euro per maand. Voor autochtone Belgen ligt dat cijfer “maar” op 10 procent. Het gemiddeld maandinkomen van die Turkse en Marokkaanse allochtonen ligt tussen 610 en 742 euro. Een gemiddeld maandinkomen voor personen van Belgische en Europese herkomst ligt rond 1150 euro. Voor de groep van Italiaanse herkomst ligt dat op 963 euro en van niet-Europse herkomst op 951 euro. Bij de migranten van Italiaanse herkomst leeft 21 procent in armoede. Mensen van niet-Europese herkomst hebben één kans op drie om in armoede te belanden. Voor alle duidelijkheid: het gaat in dit onderzoek om mensen die de Turkse, Marokkaanse of Italiaanse nationaliteit of herkomst hebben en legaal in België verblijven.

lees vervolg

Militanten van de Vlaams-nationalistische beweging Voorpost hebben gisteren aan een tiental kerken in Vlaanderen pamfletten uitgedeeld. De pamfletten riepen de kerkbezoekers op om bij de kerkelijke overheden protest aan te tekenen tegen de kerkbezettingen door asielzoekers. Voorpost spreekt van “hiërarchische geestelijken en lokale priesters, die in naam van een totaal misplaatste vorm van sympathie voor het criminele gedrag van economische gelukszoekers en afgewezen asielzoekers hun eigen gelovigen gijzelen en de wijken rond de kerken opzadelen met allerhande overlast”. De actievoerders vroegen de petitie tegen kerkbezettingen te ondertekenen op www.christelijkvlaanderen.be. In Antwerpen werd vanaf 9.30 uur de Sint-Antoniuskerk op de Paardenmarkt bezet; een “symbolische bezetting” die beëindigd werd na de misviering in overleg met de politie en de lokale kerkelijke overheid. Op de website van christelijk vlaanderen staat meer te lezen over wat deze vlaams nationalisten bezighoudt: “Kerken dienen toch niet om bezet te worden of voor politieke acties?” “We mogen ons als christenen vooral niet voor de kar laten spannen van linkse organisaties en politieke partijen die de Kerk momenteel misbruiken om hun eigen politieke agenda door te drukken.”

Vlaanderen, Christelijk. Twee categorieen waar ik mij niet makkelijk mee identificeer hoewel ze ontegenspreekbaar de context uitmaken waarin ik opgroeide. Een (van de vele…) sterke momenten van dis-identificatie: een avond in Politica-cafe in Leuven tijdens mijn eerste jaar pol&soc waarbij studenten in gesprek gingen met één van de broers Van Rompuy (ik weet nu even niet meer dewelke). In dat gesprek slaagde de man erin om met een lijstje voor de dag te komen van 10 eigenschappen van wat een gedeelde Vlaamse volksaard, of identiteit zeggen we nu, inhoudt. Wat ik er mij nog van herinner: hardwerkend, zuinig, spaarzaam met woorden, gematigd. En vooral de gedachte die door mijn hoofd ging: Ca y est, ‘t is weer eens duidelijk, ‘k ben ni echt Vlaams.

Een gevoel dat, naarmate er meer zwarte zondagen volgenden, op een bepaalde manier wel comfortabel was. Ik weet bijgod niet wat er in dit apenland aan het gebeuren is, ik hoor d’er toch niet echt bij. Aan die comfortabele afstand werd in één gesprek een einde gemaakt. Na het uitbreken van de oorlog in het vroegere Joegoslavie nam ik deel aan een project waarin nationalisme en de constructie van etniciteit en etnisch conflict in het vroegere Joegoslavie gelinkt werd aan nationalisme en etniciteit in Belgie – een initiatief van twee artiesten uit Joegoslavie die omwille van de oorlog in Belgie terechtkwamen. In een reeks gespreken die daar begonnen, kwam ik een paar jaar later Zarana Papic tegen, een feministe uit Sarajevo & Belgrado. Zij vertelde hoe ze de gewoonte ontwikkeld had om “socioloog” of “feminist” te antwoorden wanneer men haar om haar nationaliteit vroeg. Tot het haar pijnlijk duidelijk werd dat de definitie van wie en wat Servisch was in de handen van een erg nauw en klein (en lelijk en bekrompen) groepje van mensen bleef. Met dat besef begon ze langzamerhand de categorie Servisch ook voor zichzelf op te eisen, om het te veranderen. Zarana leeft ondertussen niet meer, maar haar verhaal is springlevend voor mij. Al die mensen rondom ons die doen alsof ze de waarheid van wat Vlaams is in pacht hebben, maar ze spuwen migranten en asielzoekers uit? De geschiedenis van de Vlaamse stedenvorming, zo heb ik op (een Vlaamse en Christelijke school) geleerd, is geworteld in het “stadslucht maakt vrij” motto, waarbij het verblijf van één jaar en één dag binnen de stadsmuren betekende dat je volwaardige inwoner van de stad was. Het huidige asiel- en zogenaamde “integratie”beleid staat mijlenver af van deze Vlaamse traditie die de moeite loont om weer van onder het (nationalistische en racistische) stof gehaald te worden. Een jaar en een dag en je bent van ‘t stad, ‘t stad is van jou – voor iedereen.

En misschien is de tijd gekomen om het ook over oude Christelijke tradities te hebben. Gastvrijheid is een terugkerend thema in de Bijbel (jammergenoeg een aantal keer in mysogiene termen, zoals in het verhaal van Lot). Exodus vertelt het verhaal van god’s volk als als een verhaal van vluchten voor structureel onrecht en geeft ook het gebod (Een vreemdeling mag niet worden lastiggevallen of uitgebuit. Denk eraan dat u zelf ook vreemdelingen in Egypte bent geweest.Exodus 22:21). Leviticus laat geen twijfel bestaan dat zij die niet van een plek zijn toch op dezelfde rechten aanspraak kunnen maken als de zogenaamde inboorlingen (Leviticus 24:22 Enerlei recht zult gij hebben; zo zal de vreemdeling zijn, als de inboorling), etc.

Twee seconden stilstaan bij wat vlaams en christelijk zouden kunnen betekenen, en soms betekend hebben, en de website van Christelijk Vlaanderen wordt nog een lelijkere karikatuur van bekrompheid dan ze op het eerste zicht al is. Over de vraag wie kerken ten onrechte bezet deze dagen (en een heleboel eeuwen, nu we op dreef geraken…) bestaat weinig twijfel. Zelfs een oerconservatieve en problematische versie van het verhaal zoals Mel Gibson’s Passion of Christ geeft aan dat de beweging rond jezus een opstand tegen een imperialistisch regime was dat mensen uitbuitte en klein hield; een opstand die zich eveneens richtte tegen de gevestigde religieuze autoriteiten die zich niet tegen dat regime verzetten. Dat zij die zich zo zelfverzekerd christenen noemen daar in vlaanderen dat over het hoofd kunnen zien, en de kerk politiek misbruiken voor hun rechtse xenofobe agenda’s, komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Maar dat wil niet zeggen dat we die valse grond onder hun voeten moeten laten aanwoekeren. Ik ga alvast de petitie tekenen met “jezus was zelf asielzoeker” als naam, en “kerken van en voor onderdrukten” als woonplaats. Wordt vervolgd.

Een last minute idee van nadia voor de stille mars van morgen: witte t-shirts met daarop geschreven: Stop racisme, diversiteit is realiteit. Opdat het geen lege stilte wordt, maar een stilte gevuld van vastberadenheid dat het anders kan en vooral anders moet in dit Vlaanderen, dit Belgie. Een stilte voor de storm van een samenleving die de moed en kracht heeft om zichzelf in de spiegel te kijken (en nee, niet die spiegels van chauvinisme, nationalisme, xenofobie en racisme – die spiegels uit het spiegelpaleis die het zelfbeeld zo volledig vervormen) en de oorzaken van het woekerende racisme (h)erkennen en tot een einde brengen. De stilte voor de storm die de wereld nieuw maakt. Ga allen ergens een wit t-shirt vinden (of de binnenkant van een andere wit t-shirt, en zoek een zwarte stift en toon wat de gepaste boodschap is op deze stille mars.

Inderdaad triestig. Het verdriet is van A. Eerst en vooral is het een weinigzeggende slagzin – oké d’er zit een verwijzing in naar t Stad is van iedereen, maar we waren het er toch al over eens hoe misleidend die marketingpoging is om de meest uitgesproken racistische stad in’t land een meer vriendelijke facade te geven (let wel: meest uitgesproken… ik geloof voor geen seconde dat er minder racisme is in de rest van het land.) Ten tweede is het verdriet niet van Antwerpen: velen in Antwerpen zijn niet verdrietig om of liggen niet wakker van tragische feiten als deze van de afgelopen weken. Terwijl in andere plaatsen in ‘t land vele mensen het verdriet delen. Dat de stad deze slagzin naar voor schoof, kan ons niet meer echt verbazen, maar dat enkele Vlaamse middenorganisaties die meteen overnamen terwijl de organisatoren nog in onderhandeling waren, tart de verbeelding. Wat is hun agenda? Weer maar eens het racisme dat onze samenleving ziek maakt buiten schot plaatsen? Onverantwoord. Een indicatie van hoe erg het gesteld is in Vlaanderen, dit is inderdaad het verdriet van Vlaanderen.

Dat de familie van Luna voor die slagzin koos, is in te beelden. Maar dit kan en mag geen grotere impact hebben dan hetgeen de drie andere families van slachtoffers willen. En voor die drie families is het duidelijk dat racisme de oorzaak is van hun verdiet. Zoals M’hamed El Ouali benadrukt: “Dit zijn niet zomaar moorden, dit zijn racistische moorden”. Het is niet genoeg om het over geweld in het algemeen te hebben, of over “zinloos geweld”. En het is te laat om stil te blijven, Vlaanderen is al veel te lang verdacht stil geweest als het over racisme gaat. Laten we ervoor zorgen dat de kronkelige pogingen om met alle mogelijke verklaringen voor de dag te komen die het begrip racisme kunnen omzeilen de laatste stuiptrekkingen zijn van een stilte die laf, gevaarlijk en moorddadig is.

Maar het goeie nieuws is dat – weliswaar door strijd, het zal niet anders gaan – die stilte doorbroken is. Wat ons betreft, is maar een van de twee slogans tijdens de mars op vrijdag gepast om het verdriet een stem te geven: Stop racisme, diversiteit is realiteit. Dat de boodschap luid moge weerklinken…