Het verdriet van vlaanderen

Deze dagen schrijft Nadia mij mailtjes met “hilarische feiten”. Die zijn niet ver te zoeken in Vlaanderen op dit moment, en ze draaien vaak om die eerder genoemde allochtone stem die de meeste politici en commentatoren zo goed en kwaad als het kan, proberen te negeren. De politieke goegemeente lijkt liever letterlijk een blokje om te gaan dan het politieke subject dat tevoorschijn komt in een markante tendens in de verkiezingsuitslagen, vooral in Antwerpen, te erkennen.

En zo moeten we meemaken dat één van de weinige personen die voor een allochtone schepen in Antwerpen pleit, niemand minder is dan Jurgen Verstrepen van het Vlaams Belang (in Morgen Beter). De Sp.a, rekening houdend met de uitstekende score van de allochtone kandidaten op hun lijst, zou zeker een schepensambt moesten gunnen aan iemand van allochtone afkomst, aldus Verstrepen. De andere gast, Bart Brinckman van De Standaard, replikeerde dat Patrick Janssens op voorhand al afspraken had gemaakt om te vermijden dat er een chaotische strijd zou zijn om de schepensambt, en dat het aantal voorkeurstemmen daar dus niet mag tussenkomen. Een VB’er die pleit voor een allochtone schepen, een ‘links progressieveling’ die ons uitlegt waarom het niet kan…

Allochtone stemmen hebben het verschil gemaakt bij deze gemeenteraadsverkiezingen, zegt Mohamed El Omari. Maar politici en opiniemakers lijken het moeilijk te hebben om dat te erkennen. Laat staan te waarderen.

HIEP hiep hoera, de opmars van het Vlaams Belang werd gestopt in onze (centrum)steden! Ten opzichte van de verkiezingen van 2004 moet deze partij zelfs stemmen inleveren. Er worden daarvoor diverse verklaringen gegeven: Patrick Janssens heeft een sublieme campagne gevoerd, de 0110-concerten hebben de mensen wakker geschud, geëngageerde bewoners willen het negatieve beeld van hun wijk keren Politici en commentatoren zijn het er in het bijzonder over eens dat goed bestuur beloond wordt.

Vlaams Belang zelf haalt andere oorzaken aan voor zijn verzwakte positie in de steden: het migrantenstemrecht en de snel-Belgwet. Een uitleg die iedereen wegwuift als een uiting van racisme.

Socioloog Jan Hertogen besloot nochtans ook dat de slechte scores van Vlaams Belang te danken zijn aan de verhoging van het aantal stemgerechtigden van vreemde afkomst, in overgrote meerderheid nieuwe Belgen, die zoals verwacht niet op Vlaams Belang gestemd hebben (DS 10 oktober) . Hij stelde vast dat Vlaams Belang alleen in gemeenten met veel nieuwe Belgen van niet-Europese afkomst afgeremd werd. Dat is het duidelijkst in de gemeenten waar het aantal nieuwe Belgen sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen met vijf procent van de kiesgerechtigde bevolking gestegen is: Gent, Antwerpen en Mechelen. Het hoge aantal allochtone verkozenen ondersteunt trouwens die bevindingen. Zo zijn er binnenkort negen Antwerpse en zeven Gentse gemeenteraadsleden van allochtone afkomst. En hun hoog aantal voorkeurstemmen is voor een groot stuk te danken aan etnische stemmen.

In de vele reacties op die resultaten zijn er weinig overtuigende argumenten terug te vinden die de cijfers van Jan Hertogen weerleggen. Politici en opiniemakers lijken niet om te kunnen gaan met de realiteit dat de Vlaamse bevolking diverser wordt. De terminologie die gehanteerd wordt in dit debat is weinig flatterend: de achteruitgang van het Vlaams Belang is de ,,schuld” van de allochtone kiezers, ,,de allochtoon heeft het gedaan”, allochtonen zijn de oorzaak van het ,,electorale kwaad”, en andere allochtonen ,,azen” zowaar op een schepenambt.

De weinigen die erkennen dat de allochtone stemmen het verschil gemaakt (kunnen) hebben, zoals Tom Naegels, voegen daar in één adem aan toe dat dat niets uitmaakt: zijn allochtone stemmen geen stemmen, misschien (DS 10 oktober) ? Een gekleurde stem is uiteraard ook een stem, dat is evident, maar het is net daarom dat het zo opvalt dat velen er moeite mee hebben om te erkennen dat allochtone stemmen het verschil gemaakt hebben.

Zo zou het van een elementair fatsoen getuigd hebben als Filip Dewinter en Frank Vanhecke er in de verschillende debatten kordaat op gewezen zouden zijn dat ook allochtonen volwaardige burgers zijn die recht hebben op een stem. Toch waagde geen enkele partijvoorzitter het om daarover de discussie aan te gaan, laat staan dat de allochtone kiezer expliciet bedankt werd. Als mijn kiezers publiekelijk voor vreemdelingenlegioen uitgescholden zouden worden, zou een openlijke waardering voor hun steun het minste zijn wat ik daar tegenover plaats.

Ten tijde van de discussie over het migrantenstemrecht viel er trouwens overal te horen dat allochtonen maar gebruik moesten maken van de snel-Belgwet als zij wilden stemmen. Nu was er geen enkele politicus die het aandurfde om het stemrecht van de nieuwe Belgen te verdedigen. Logischerwijze was er dan ook geen enkele politicus die het opnam voor de niet-Belgische kiezer die gebruik maakte van het migrantenstemrecht, en daarvoor een aantal stappen had moeten zetten die andere kiezers niet hoefden te zetten.

De krampachtige manier waarop men met deze kwestie omgaat staat alleszins in schril contrast met de kordate terechtwijzing die klonk toen bleek dat slechts een (relatief) beperkt aantal vreemdelingen zich geregistreerd had voor het migrantenstemrecht.

De terughoudendheid tegenover de verdienste van de allochtone kiezers contrasteert ook met de openlijke vreugde die de ministers Marino Keulen (VLD) en Kathleen Van Brempt (SP.A) uitten bij de vaststelling dat het aantal vrouwelijke gemeenteraadsleden met zes procent gestegen is, en dat als gevolg van de verplichte pariteit op de kieslijsten.

De achteruitgang van Vlaams Belang in de Vlaamse steden zou een beloning vormen voor goede bestuurders ,,die moedig aan de weg timmeren”. Onze moedige politici kunnen het echter niet opbrengen om te erkennen dat de allochtone kiezer Vlaams Belang afgestopt heeft, of daar minstens toe bijgedragen heeft. De verlammende angst voor het verzwakte Vlaams Belang wint het op de moed die nodig is om te erkennen dat allochtonen voorgoed deel uitmaken van onze samenleving en dus ook (sterk) kunnen wegen op de verkiezingen.

Het gevolg is dat de allochtone kiezer, die waardevol is vóór de verkiezingen, van geen belang meer is als de verkiezingen eenmaal achter de rug zijn. Men wringt zich in allerlei bochten in plaats van de allochtone kiezer de erkenning te geven waar hij recht op heeft. Het valt af te wachten of de allochtone verkozenen even ‘sterk’ gewaardeerd zullen worden, en of zij daadwerkelijk zullen wegen op het beleid.

Mohamed El Omari

(De auteur is jurist en voorzitter van de zelforganisatie Divers & Actief.)

www.destandaard.be, woensdag 11/10/06

Monsterverantwoordelijkheid voor een monsteroverwinning

Nadia Fadil – 09/10/06

Gemeenteraadsverkiezingen 2006, Antwerpen. Een monsteroverwinning voor Patrick en de Sp.a die hun score bijna zien verdubbelen. Als geboren en getogen Borgerhoutenaar kijk ik met enige trots naar de enige significante achteruitgang van het VB in Borgerhout. Het tij is gekeerd, hoort men velen zeggen. De vooruitgang van het VB is eindelijk, voorgoed gestopt. ‘Goed bestuur’ wordt beloond, de mensen hebben eindelijk gekozen voor een ‘positief’ en ‘genuanceerd’ verhaal.

Aan de ‘andere’ kant zien we echter een even glunderende en triomfantelijke Frank Van Hecke, die zonder blikken of blozen van een ‘dertiende’ overwinning op rij spreekt. Marie Rose Morel en JÌrgen Verstrepen stralen achter voorman Filip Dewinter, ook al staat het nu vast dat deze laatste zijn burgermeester-ambities voorgoed kan opbergen. Filip Dewinter spreekt van een nul-nul score, van kannibalistische neigingen van Patrick Janssens, van een Pyrrusoverwinning. Slechte winnaar, wordt er gezegd. Hun triomfantelijke blikken zijn niets meer dan populistische propaganda, vooral gediend om de gemoederen van hun achterban te sussen. Maar is dat wel zo?

Hoboken, Merksem, Deurne  ‘Volkswijken’ die nog relatief ‘wit’ zijn ondanks de significante aanwezigheid van ‘migranten’. Hier haalt het VB minstens 40% van de stemmen. Dat het VB in Borgerhout afneemt, nota bene een van de meest multiculturele districten van Antwerpen, is ook geen toeval. Deze uitslag is een bevestiging van een trend die zich al langer heeft ingezet, en nu gewoon wordt doorgetrokken. Wit, bang, Vlaanderen verschuift steeds meer naar rechts. De jonge ‘yuppies’, maar ook vooral de migranten, stemmen links. Sla er ook eens de voorkeurstemmen van de Sp.a op na. Opvallend ook hoeveel ‘allochtone kandidaten’ goed scoren. Fauziya Talhaoui (6.106), Karim Bacchar (4.105), GÌler Turan (3.354), Sener Urgulu (2.055), Ouardia El Taghdouini (1.853). Stuk voor stuk stemmentrekkers die, ondanks hun plaats op de lijst, het zeer goed doen.

Frank Van Hecke heeft gelijk wanneer hij stelt dat de stagnatie van het VB vooral te danken is aan het aan het aantal stemmen vanwege de migranten. Het verschil tussen mij en Frank Van Hecke ligt in de evaluatie van deze vaststelling. De ‘allochtonen’ zijn een politieke factor geworden, die eindelijk het verschil kunnen uitmaken naar electorale uitslagen toe. In dat opzicht zijn de verkiezingen van oktober 2006 inderdaad historisch, om het met de woorden van Partick Janssens te zeggen. Niet de monsteroverwinning van de Sp.a, niet de stagnatie van het VB, maar vooral de beginnende politieke en electorale zichtbaarheid van de ‘migranten’, die als electorale groep effectief beginnen door te wegen. Aan de eerste commentaren te zien van onze ‘burgervader’, leek het er echter niet op dat hij dit zou erkennen. Patrick Janssens wuifde deze vaststelling snel van de hand, en bestempelde die zelfs als racistisch. ‘Patrick’ en de Sp.a dragen echter voortaan een ‘monsterverantwoordelijkheid’: nu moeten ze aantonen dat hun ‘migranten’ wel degelijk meer zijn dan stemmenronselaars of excuus-Truzen. Het wordt tijd om een aantal ‘allochtone kandidaten’ tot schepenen te benoemen. Het wordt tijd om van het ‘politiek correct’ en apologetisch discours rond racisme of discriminatie af te stappen en deze problemen bij naam te benoemen en aan te pakken. Het wordt tijd om het ‘allochtoon middenveld’ als een werkelijke partner in het beleid te zien, en niet louter als ‘peace-keeping forces’. De stemmen zijn er, nu nog de politieke wilskracht

Allochtonen redden democratie in Antwerpen!
In Brussel wordt extreem-rechts verder gemarginaliseerd

Nieuwe Belgen en vreemdelingen stoppen het Vlaams Belang

In gemeenten, en Únkel in gemeenten met veel nieuwe Belgen van niet-Europese afkomst, is het Vlaams Belang achteruitgegaan, gestopt of afgeremd. Dit is het meest duidelijk het geval waar het aantal ‘nieuwe Belgen’ sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen met 5% van de kiesgerechtigde bevolking gestegen is, n.l. Gent, Antwerpen en Mechelen.

lees verder op www.npdata.be

Laila Ekchouchou, 20/08/06

Toen ik vanmorgen de weekendeditie van de Standaard doorbladerde (DS,19/08/06) viel mijn oog direct op de VRAAG VAN DE WEEK. Mogen leerkrachten een hoofddoek dragen? Nu de antwoorden van een aantal ‘prominenten’ in het onderwijs en een aantal politici verbaasde mij uiteraard niet. Het dragen van een hoofddoek kan niet getolereerd worden volgens het neutraliteitsbeginsel. Vanuit het platform Blijf van mijn hoofddoek! zijn wij van mening dat het principe van neutraliteit in een school zich moet baseren op de inhoudelijke invulling van de programma’s en de relaties tussen leerlingen en leerkrachten onder elkaar. Het mag zich niet tot uiterlijkheden beperken! Een school die zich inlaat met de persoonlijke & levensbeschouwelijke keuze van haar leerlingen én leerkrachten schendt het neutraliteitsbeginsel. Een schoolreglement waarin het verbod vermeld staat blijft een aantasting van de mensenrechten.

Patrick Janssens (sp.A), burgemeester Antwerpen, gaat zelfs een stapje verder en verklaart in hetzelfde artikel dat hij zelfs begrip opbrengt voor een bank die niet toestaat dat haar loketpersoneel met een hoofddoek, een kruisje, een keppeltje of een vrijzinnige fakkel achter de balie plaatsneemt.

Niet zo héél lang geleden was het dezelfde Patrick Janssens, die naar aanleiding van de racistische moorden in Antwerpen, in het Vlaams parlement uithaalde en verklaarde dat Vlaanderen resoluut moet kiezen voor ‘diversiteit’. Vlaanderen kan homogeen zijn, de grenzen kunnen dicht, ‘maar dan keren we terug in de geschiedenis en dan gaan we niet vooruit, aldus Janssens. “Racisme is dom, diversiteit is vooruitgang. Enkel in Bokrijk en Pompei zal nooit iets veranderen”, zei hij. Janssens riep ook alle beleidsverantwoordelijken op om in de spiegel te kijken. (Het laatste nieuws, 24/05/06).

Op vrijdag 26 mei vond er onder de twee motto’s ‘Het verdriet is van A’ en ‘Stop racisme, diversiteit is realiteit’ een stille optocht plaats in de stad Antwerpen als steunbetuiging aan de families van Mohamed Bouazza en de slachtoffers van de racistische moorden. De optocht was een sereen protest tegen alle vormen van geweld in onze samenleving en een pleidooi voor een verdraagzame stad.

Als Antwerps burgemeester moet ook hij kiezen voor diversiteit én daar hoort de hoofddoek bij!! Op school, op ons werk,   kortom overal! Hoe kunnen we streven naar een divers Vlaanderen als we telkens weer groepen uitsluiten? Hoe kan je een pleidooi houden voor een verdraagzame stad als je zelf resoluut blijft kiezen voor een uitsluitingsmechanisme? Ziet hij niet dat de kansen van moslimmeisjes in zijn eigen stad worden beknot? In het onderwijs krijgen ze te horen dat ze niet mogen zijn wie ze zijn, met demotivatie en een laag zelfbeeld als gevolg. Daarbovenop moeten ze een school gaan kiezen waar ze wel een hoofddoek mogen dragen. Vaak maken ze hierdoor een verkeerde studiekeuze. Vele bedrijven tolereren de hoofddoek nog steeds niet. Hoogopgeleide meisjes worden gedwongen om een (minderwaardige) job te kiezen waar ze wel hun hoofddoek mogen dragen.

Beste Patrick, verander de wereld, begin bij jezelf. Hopelijk vergat je ondertussen zelf niet in de spiegel te kijken! ‘t Stad is NIET van iedereen! En dat is pas het verdriet van A!

Laila Ekchouchou

Platform ‘Blijf van mijn hoofddoek!’
www.blijfvanmijnhoofddoek.be

Dit was de enige slogan die voor mij telde op deze mars. Ook symbolisch sterk. Het is een tijdje geleden dat we nog een anti-racistische mars in Antwerpen hebben gehad. Ook de prominente aanwezigheid van verschillende minderheden was fijn om te zien.

Alleen daarom ben ik uiteindelijk toch blij dat ik ben geweest, ondanks m’n aanvankelijke twijfels. Het was een gezellige bedoening, vooral veel mensen teruggezien (waar dergelijke events toch goed voor zijn). Afgezien van sommige speeches (Moeder Bouazza en Vader Joe waren niet fantastisch) was het een aangename middag. Zie voor foto-verslaggeving.

Een last minute idee van nadia voor de stille mars van morgen: witte t-shirts met daarop geschreven: Stop racisme, diversiteit is realiteit. Opdat het geen lege stilte wordt, maar een stilte gevuld van vastberadenheid dat het anders kan en vooral anders moet in dit Vlaanderen, dit Belgie. Een stilte voor de storm van een samenleving die de moed en kracht heeft om zichzelf in de spiegel te kijken (en nee, niet die spiegels van chauvinisme, nationalisme, xenofobie en racisme – die spiegels uit het spiegelpaleis die het zelfbeeld zo volledig vervormen) en de oorzaken van het woekerende racisme (h)erkennen en tot een einde brengen. De stilte voor de storm die de wereld nieuw maakt. Ga allen ergens een wit t-shirt vinden (of de binnenkant van een andere wit t-shirt, en zoek een zwarte stift en toon wat de gepaste boodschap is op deze stille mars.

Inderdaad triestig. Het verdriet is van A. Eerst en vooral is het een weinigzeggende slagzin – oké d’er zit een verwijzing in naar t Stad is van iedereen, maar we waren het er toch al over eens hoe misleidend die marketingpoging is om de meest uitgesproken racistische stad in’t land een meer vriendelijke facade te geven (let wel: meest uitgesproken… ik geloof voor geen seconde dat er minder racisme is in de rest van het land.) Ten tweede is het verdriet niet van Antwerpen: velen in Antwerpen zijn niet verdrietig om of liggen niet wakker van tragische feiten als deze van de afgelopen weken. Terwijl in andere plaatsen in ‘t land vele mensen het verdriet delen. Dat de stad deze slagzin naar voor schoof, kan ons niet meer echt verbazen, maar dat enkele Vlaamse middenorganisaties die meteen overnamen terwijl de organisatoren nog in onderhandeling waren, tart de verbeelding. Wat is hun agenda? Weer maar eens het racisme dat onze samenleving ziek maakt buiten schot plaatsen? Onverantwoord. Een indicatie van hoe erg het gesteld is in Vlaanderen, dit is inderdaad het verdriet van Vlaanderen.

Dat de familie van Luna voor die slagzin koos, is in te beelden. Maar dit kan en mag geen grotere impact hebben dan hetgeen de drie andere families van slachtoffers willen. En voor die drie families is het duidelijk dat racisme de oorzaak is van hun verdiet. Zoals M’hamed El Ouali benadrukt: “Dit zijn niet zomaar moorden, dit zijn racistische moorden”. Het is niet genoeg om het over geweld in het algemeen te hebben, of over “zinloos geweld”. En het is te laat om stil te blijven, Vlaanderen is al veel te lang verdacht stil geweest als het over racisme gaat. Laten we ervoor zorgen dat de kronkelige pogingen om met alle mogelijke verklaringen voor de dag te komen die het begrip racisme kunnen omzeilen de laatste stuiptrekkingen zijn van een stilte die laf, gevaarlijk en moorddadig is.

Maar het goeie nieuws is dat – weliswaar door strijd, het zal niet anders gaan – die stilte doorbroken is. Wat ons betreft, is maar een van de twee slogans tijdens de mars op vrijdag gepast om het verdriet een stem te geven: Stop racisme, diversiteit is realiteit. Dat de boodschap luid moge weerklinken…

Op 26 mei wordt er in antwerpen een mars georganiseerd ter herdenking van de slachtoffers van de 11/05 aanslag. De mars wordt onder twee leuzes georganiseerd ‘het verdriet is van A’ (aangezien het stad – A – van iedereen is), en ‘stop racisme. diversiteit is een realiteit’. Discussies zijn losgekomen over de zin/onzin van deze mars (zie hier). Het symbolisch en vrijblijvend karakter van deze mars, en de duidelijke wil vanuit actoren binnen het antwerps stadsbestuur en anderen om de mars ‘niet politiek’ te maken (wat een contradictie in terminis is: de politiek die vraagt om een mars niet poitiek te maken) heeft inderdaad bij velen -terecht- kwaad bloed opgezet.

Daarnet discussie met een vriendin hierrond. Zij beweerde dat de ouders het recht hebben op hun lijden, en dergelijke marsen niet om politieke redenen mogen worden ‘uitgebuit’. Mijn tegenargument was dat dergelijke marsen altijd politiek worden uitgebuit – en de beste remedie tegen een uitbuiting die je niet wenst er juist uit bestaat een duidelijk eisenpakket te formuleren en naar voor te schuiven. Een gemiste kans dus om een discussie te openen rond maatschappelijke achterstellingsmechanismen zoals discriminatie op de arbeidsmarkt en quota als oplossing, het (on)democratisch gehalte van ons onderwiijs etc etc…

Zinloze betoging? Weet ik niet, want iets is zo zinloos of zinvol als je maar maakt. Wat wel vaststaat is dat deze betoging vooral zal dienen om (1) de wapenwetgeving te verstrengen en (2) de overheidsdotaties van VB af te nemen (ik ben geen fan, maar later hier meer over). We zullen onze ‘symbolische’ betoging hebben gehad in de stijl en traditie van de vroegere hand-in-hand betogingen, met de nodige “effervesence collective”, maar dan zijn we terug naar af… Spijtig.

Wat roken allemaal kan teweegbrengen. Zit je daar op je kamertje te genieten van een verboden sigaretje, en word je toch niet betrapt zeker… Hetgeen resulteert in een zware schorsingsstraf, en BANG, voor je’t weet zit je op een trein naar Antwerpen, ben je een jachtgeweer aan het kopen, en ga je mensen die er niet wit en vlaams genoeg uit zien koelbloedig neerknallen, vermoorden. Een mens zou toch graag willen dat ze je beter informeerden over de schadelijke effecten van roken. Of had het meer te maken met de nevaste effecten van een rookverbod? Niet uit te sluiten, hier in California mag je ook nergens roken en dit is zonder twijfel de staat van de (overvolle) gevangenissen, hetgeen toch iets zegt over het verband tussen een rookverbod en criminaliteit? Terzake bracht ongetwijfeld meer nuance en complexiteit in het debat. Het was de zware schorsingsstraf die het ‘m deed… Een adolescent zo’n zware straf opleggen is genoeg om een jong leven te breken, voor je’t weet springt zo’n verloren en gebroken jongere op de trein naar Antwerpen, gaat een jachtgeweer kopen en gaat mensen die er niet wit en vlaams genoeg uitzien neerknallen. Allé, dat zo’n schooldirectie daar niet aan denkt als ze straffen uitdelen. Een pluim voor Terzake om dat onder onze aandacht te brengen.

Wat dan weer hoogst eigenaardig is, is dat Terzake de manier waarop jongeren “gestraft” geweest zijn in hun leven niet naar voorschuiven in hun berichtgeving over misdaden en moorden wanneer de daders niet wit of niet vlaams genoeg zijn. Het mag toeval heten, maar in de berichtgeving over niet-witte daders, of over imaginaire niet-witte daders – da’s nu officieel een nieuwe categorie van misdrijven, ofschoon sommige onder ons al langer dan vandaag wisten dat dit bestond – gaat de aandacht toch echt wel een andere richting uit. Problemen van cultuur, religie, systematisch gebrek aan een goeie opvoeding aangepast aan onze samenleving, etc. je weet wel, de dingen die je een door en door goeie vlaamsche jongen nooit in de schoenen kan schuiven. Stel je voor! Alsof je zou zeggen dat vorige week in de straten van Antwerpen twee vrouwen en een meisje in koele bloede neergeschoten werden omwille van de inherente problemen (van diepgeworteld racisme en xenofobie) in de vlaamse cultuur, een ingebakken impuls (superioriteitsgevoel en beschavingsmissie) van het christendom en het systematisch gebrek aan een goeie opvoeding aangepast aan onze (multi-etnische en multi-religieuze) samenleving. Niemand die je au serieux zou nemen, toch?

Nee nee nee, het is cruciaal om deze witte dader als een gek voor te stellen, om in zijn psychologie en verleden te graven naar traumas die zijn daden zouden kunnen verklaren (en geef toe, een straf omwille van een verboden sigaretje kan tellen…). Om zijn eigen verklaring dat hij zoveel mogelijk niet witte mensen wilde doodschieten, in vraag te stellen: net zoals het in de media al duidelijk was het belgische Marokkanen waren die Joe neergestoken hadden, was het voor (een deel van) de media duidelijk vorige week dat het te vroeg was om over racisme te spreken. Het blijkt wel verdacht erg vaak “te vroeg” of “te laat” (weten jullie nog, vorige eeuw, toen Europa racistisch was?) te zijn om over racisme te spreken. En als we’t dan toch over racisme hier en nu willen hebben, dan moet het vooral over het Vlaams Belang gaan. En tussen individuele motieven, daden en waanzinnigheid aan de ene kant, en de boze geest van het Vlaams Belang aan de andere, kan de goegemeente zich weer veilig afschermen van vervelende vragen over hoe diep racisme en xenofobie zich in de struktuur en het weefsel van onze samenleving genesteld hebben. No smoking gun in their/our hands, right…